بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Dini ve İLmi ARAştırmalar Merkezi

Şer'i Hükümlerin Delilleri Dört Kısımdır

Helal ve haram hususunda şer'i delillerin birincisi, tevile hiçbir ihtimali olmayan, Kur'an ve mütevatir hadislerde apaçık olan delillerdir. Bu delil emrediciyse farzı; yasaklayıcıysa, haramı tesbit eder.

İkincisi, varlığı şübhesiz, fakat tevile muhtemel olan ayet ve hadislerdir.

Üçüncüsü, haber-i ahad gibi varlığı zanni, delaleti kat'i olan delillerdir.
Zannı ifade ettiği için bu son iki kısım delil, emr ise vacibi tesbit eder; nehiy ise tahrimen mekruhu isbat eder.

Dördüncüsü, sübut ve delaleti zanni olan, birçok manaya muhtemel haber-i ahad gibi delillerdir. Bu emr ise, müstehab ve mendubu; nehiy ise tenzihi kerahati tesbit eder.

Binaenaleyh şer'i deliller ayet, hadis, icma' ve kıyas olmak üzere dört kısımdır. Yani  ikinci, üçüncü ve dördüncü deliller, ya icma' ile veyahud kıyasla bilinir.
 
Kat'iyy-ud-dalale ve kat'iyy-us-sübut olan farzı inkar eden kafir olur. Namazın farziyetini, zinanın haramlığını inkar etmek gibi. Terk eden, asi ve günahkar olur, yani ahirette muvakkat cezaya müstehak olur. Farzı işlemekte, haramı terk etmekte sevab kazanılır.

Diğer kısımları yani vacibi yahud sünnetin varlığını inkar eden, mesala vitir namazı yoktur diyen kafir olur. Vardır, vacib değildir diyen, hafife almazsa kafir olmaz. Çünkü küfrü icab ettiren: inkar, red, hafife alma, istihlal-i ma'siyet, alaya alma olmak üzere beş; yahud : red, istihfaf, alay olmak üzere üç kısımdır. "La ilahe illallah" diyene, başka bir surette küfrü gerektiren bir şey olmaz.













Yorumlar - Yorum Yaz